مارک زاکربرگ نام کمپانی فیسبوک را به «متا» تغییر داد تا بهتر بتواند رویای متاورس را دنبال کند. عبارت متاورس، جدید نیست اما اکنون اهالی سیلیکون ولی با جدیت بیشتری به سراغ آن رفتهاند و تلاش دارند آن را با اینترنت فعلی که کمی هم حوصله سربر شده، جایگزین کنند. چاشنی آن هم میشود واقعیت افزوده، مجازی و گسترده. در این مطلب به توصیف Metaverse میپردازیم و هر آن چه که لازم است بدانید را به زبان ساده بیان کردیم.
متاورس چیست؟
بهتر است برای تعریف متاورس از نقل قول آقای «متیو بال» (Matthew Ball) استفاده کنیم. شخصی که اشراف کاملی بر این فضا داشته و از مدیران سایت «متاورس پرایمر» (Metaverse Primer) به شمار میرود. او متاورس را این چنین تعریف میکند:
«متاورس شبکهای گسترده از جهانها و شبیه سازیهای سه بعدی پایدار است که به صورت آنی و لحظه به لحظه پردازش میشوند که در آن هویت اشخاص، اشیای فیزیکی، تاریخ بشر و حتی سیستمهای پرداختی پیوستگی خودشان را حفظ میکنن. این مجموعه میتواتند همزمان تعداد زیادی از افراد را به صورت مجازی در خود جای دهد بدون آن که لازم باشد این افراد در یک مکان فیزیکی حضور داشته باشند.»
مارک زاکربرگ که با تغییر نام فیسبوک به متا تلاش کرده رنگ و بویی جدیتر به این دنیا بدهد، تعبیری سادهتر از متاورس را ارائه میکند:
«متاورس مجموعهای از فضاهای مجازی محسوب میشود که میتوان در آنها افرادی را که در یک فضای فیزیکی در کنار یکدیگر نیستند، گرد هم جمع و بین آنها رابطه برقرار کرد.»
البته دسته بندیهای دیگری هم در رابطه با متاورس وجود دارد که «راف کاستر» (Raph Koster)، آنها را ارائه میکند و در آن دنیاهای آنلاین، فرضیه چندجهانی و متاورسها را از یکدیگر متمایز کرده است. از دیدگاه کاستر دنیاهای آنلاین فضاهای دیجیتالی هستند (از فضاهای سرگرم کننده سهبعدی بسیار جذاب گرفته تا فضاهایی که بر پایه متن ایجاد شدهاند). فرضیه چندجهانی در حقیقت به چند دنیای متفاوت از یکدیگر اشاره میکنند که با یک شبکه به یکدیگر متصل شدند و ساختار و قوانین آنها یکسان نیست. در نهایت از نظر کاستر Metaverse در حقیقت چند جهان ترکیب شده با یکدیگر است که بیشتر با دنیای واقعی تعامل دارند و در آنها عناصر مجازی و حقیقی مثل واقعیت مجازی، اتاقهای پرو مجازی برای مغازههای واقعی و حتی اپلیکیشنهایی مانند گوگل مپس با یکدیگر ترکیب شدهاند.
واژه متاورس از کجا آمده است؟
واژه متاورس برای نخستین بار در رمان علمی تخیلی «سقوط برف» (Snow crash) اثر «نیل استیونسن» (Neal Stephenson) که در سال ۱۹۹۲ نوشته شده، ابداع و بیان شده است. در این رمان انسانها بهعنوان آواتارهای قابلبرنامهریزی با یکدیگر و همچنین با عاملهای نرمافزاری در یک محیط مجازی سهبعدی که در حقیقت استعارهای از دنیای حقیقی است، تعامل برقرار میکنند. در حقیقت استیونسن از این واژه برای توصیف نسل جدیدی از اینترنت بر پایه واقعیت مجازی استفاده کرده است.
متاورس خلقشده توسط استیونسن به عنوان یک محیط شهری با جادهای به عرض ۱۰۰ متر برای مخاطبین توصیف شده است. این ملک مجازی به گروهی تخیلی تعلق دارد و امکان خریداری آن توسط سایر افراد و همچنین ساختوساز در آن امکانپذیر است.
در محیطی که در این رمان ترسیم شده است، کاربران میتوانند با استفاده از وسیلهای شبیه به عینک ایمنی مجهز به یک نمایشگر واقعیت مجازی باکیفیت وارد دنیای متاورس شوند و آن را از دیدگاه اولشخص تجربه کنند. استیونسن در رمان خود ما را با موجوداتی شبیه به موجودات افسانهای آشنا میکند که همیشه با متاورس در ارتباط هستند.
در متاورس رمان سقوط برف افراد میتوانند در غالب آواتارها به هر شکلی که دوست دارند ظاهر شوند؛ بنابراین شاید منشأ ایده استفاده از آواتارها در متاورس همین رمان باشد. تنها محدودیت ایجاد شده برای آواتارهای ساکن دنیای مجازی رمان، ارتفاعی است که میتوانند در آن رفتوآمد کنند. ساکنان این دنیای مجازی میتوانند درست مانند انسانهای دنیای واقعی این طرف و آن طرف بروند یا از وسایل نقلیه استفاده کنند. جالب است بدانید که استیونسن در دنیای مجازی خود منوریلی با ایستگاههای مختلف را نیز قرار داده است.
در مورد ریشه کلمه «متاورس» (Metaverse) هم باید بگوییم این کلمه در حقیقت ترکیبی از کلمه یونانی Meta و کلمه انگلیسی Universe است. کلمه یونانی Meta در حقیقت پیشوندی به معنی «پس از…» یا فراتر و کلمه انگلیسی Universe هم به معنی جهان هستی است؛ بنابراین اگر بخواهیم کلمه یونانی انگلیسی متاورس را بهصورت تحتالفظی به فارسی ترجمه کنیم، باید آن را «فراتر از جهان هستی» ترجمه کنیم.
هرکسی میتواند در متاورس باشد؟
خوشبختانه محدودیتی برای حضور افراد مختلف در متاورس نیست و هر کس میتواند آزادانه و در هر زمانی و از هر مکانی که میخواهد، در آن حضور پیدا کند. در حقیقت کاربران متاورس با محتوا و تجربهای که ارائه میدهند، این دنیای مجازی را میسازند و در واقع Metaverse بین آنها به اشتراک گذاشته میشود.
ورود به این دنیای مجازی حتی با گوشی هم امکانپذیر است. شما میتوانید با استفاده از اپلیکیشن موبایل Sensorium Galaxy از برخی قابلیتهای حضور در متاورس با استفاده از گوشی بهرهمند شوید. توسعهدهندگان این اپلیکیشن آواتارهایی با استایل و شخصیتهای متفاوت ایجاد کردهاند که با استفاده از هوش مصنوعی کنترل میشوند. کاربران میتوانند از طریق ویدیوهای تعاملی یا چت کردن با آنها ارتباط برقرار کنند. این آواتارها با برخورداری از قابلیتهای هوش مصنوعی پیشرفته حتی میتوانند در مورد موضوعات پیچیده بحث کنند و با انسان وارد مباحثهای طولانی و بدون محدودیت شوند.
آواتارهای ایجاد شده در این اپلیکیشن قابلیت انجام برخی از حرکات نیز را دارند و شما میتوانید با بهرهمندی از فناوری واقعیت افزوده، آنها به دنیای واقعی نیز بیاورید و با آنها محتواهای جالبی بسازید؛ البته لازم به ذکر است برای کسب تجربه واقعی فراگیر متاورس و غرق شدن در آن، ابزاری مثل هدست واقعیت مجازی و عینک هوشمند واقعیت افزوده نیز داشته باشید.
با استفاده از هدستهای واقعیت افزوده میتوانید بدون هیچ گونه محدودیتی با آواتارها ارتباط برقرار کنید. به لطف استفاده از عینکهای واقعیت افزوده نیز میتوانید آواتارها را در دنیای واقعی در کنار خود داشته باشید تا بتوانید واقعیت ترکیبی را تجربه کنید. همانطور که میدانید پاندمی ویروس کرونا در سراسر جهان حضور فیزیکی افراد در کنار یکدیگر را با محدودیتهایی مواجه کرده است. متاورس میتواند ابزار بسیار خوبی برای ایجاد ارتباط مجازی بدون محدودیت و مشکل افراد با یکدیگر باشد. شما میتوانید به لطف آواتارها از بودن در کنار وجود مجازی شخص موردنظر خود بدون نگرانی در مورد از احتمال ابتلا به کرونا، لذت ببرید.
چگونه وارد متاورس شویم؟
همانطور که قبلاً گفتیم برای کسب تجربه واقعی از متاورس ابتدا باید ابزاری مثل هدست واقعیت مجازی، عینک هوشمند واقعیت مجازی و اینترنت پرسرعت را در اختیار داشته باشید. برای ورود به محیط دنیای متاورس، خرید زمین در آن و انجام معامله در آن باید مراحلی را طی کنید که به شرح زیر هستند:
- انتخاب یک پلتفرم متاورس مثل پلتفرمهای The Sandbox یا Decentraland
- انتخاب یک کیف پول رمز ارز یا سختافزاری (در صورت تمایل برای انتخاب کیف پول دیجیتال میتوانید از یک کیف پول دیجیتالی مبتنی بر مرورگر یا کیف پول موبایل استفاده کنید؛ در صورت انتخاب کیف پول مبتنی بر مرورگر با مشکلات کمتری مواجه میشوید؛ البته مسلماً کیفهای پول دیجیتال سختافزاری امنیت بیشتری دارند)
- ایجاد کیف پول: در هنگام ایجاد کیف پول پس از ایجاد حساب کاربری و وارد کردن رمز عبور موردنظر خود، ۱۲ کلمه به شما نمایش داده میشود که باید آنها را یادداشت و در مکانی امن نگهداری کنید. در صورت فراموشی رمز عبور تنها راه دسترسی مجدد به کیف پولتان وارد کردن این کلمات است.
- متصل کردن کیف پول به بازار پلتفرم انتخابشده: برای انجام این کار نیز باید یک حساب کاری در بازار مجازی پلتفرم موردنظر خود ایجاد کنید. پس از ایجاد حساب کاربری باید آدرس ایمیل و نام مستعار خود را نیز وارد کنید.
- انتقال رمزارز: پس از متصل کردن کیف پول رمز ارز به بازار پلتفرم متاورس، باید یکی از رمزارزهای دیجیتالی موردپذیرش پلتفرم موردنظر خود را خریداری و به کیف پولتان منتقل کنید. معمولاً در صرافیهای رمزارز آنلاین نحوه انتقال ارز خریداریشده به کیف پول توضیح داده شده است. در غیر این صورت با جستجویی ساده در اینترنت میتوانید با نحوه انجام این کار آشنا شوید.
- خرید زمین: پس از خرید ارز دیجیتالی و انتقال آن به کیف پولتان، بهراحتی میتوانید قطعه زمین دیجیتالی موردنظرتان را از روی نقشه پلتفرم انتخاب کنید و آن را بخرید
- ایجاد آواتار: برای ایجاد آواتار میتوانید از وبسایت ساخت آواتار سهبعدی spatial استفاده کنید. برای استفاده از خدمات این وبسایت تنها کافیست یک حساب کاربری در آن ایجاد کنید و سپس با گرفتن عکسی باکیفیت از خود در شرایط نوری مناسب، آواتار باکیفیتی برای خودتان ایجاد کنید. سپس پلتفرم هوش مصنوعی وبسایت به آواتار شما جان میبخشد و به این صورت نسخهای مجازی از شما ایجاد میکند.
لازم به ذکر است شما میتوانید ظاهر آواتارتان را درست مطابق میلتان سفارشیسازی و لباس دلخواه برای او ایجاد کنید. جالب است بدانید که با ورود به دنیای متاورس میتوانید از تفریحات سرگرمکنندهای مثل شرکت در رویدادها و کنسرتهای مجازی و انجام بازیهای متاورس لذت ببرید.
آیا همین الان هم در متاورس زندگی میکنیم؟
در بسیاری از بحثهای کنونی ثبت متاورس به عنوان مجموعهای ثابت از ویژگیها در نظر گرفته نمیشود. متاورس در حقیقت واژه آرمانی برای آینده دنیای دیجیتالی است که با آمیخته شدن با زندگیها و افراد حقیقی، شکل ملموستری به خود گرفته است.
با این حال اکنون پلتفرمهایی وجود دارند که دست کمی از متاورس وعده داده شده توسط اهالی سیلیکون ولی ندارد. برای مثال «تیم سوئینی» (Tim Sweeney) مدیر عامل شرکت اپیک گیمز (Epic Games) ناشر بازی فورتنایت و مارک زاکربرگ، مدیر عامل متا با مشارکت یکدیگر در حال تلاش برای ساخت یک Metaverse هستند.
این دو در اغلب مواقع میگویند در حال ساخت متاورسی هستند که در حقیقت بخشی از یک متاورس بزرگتر محسوب میشود. یعنی درست مانند شبکه اجتماعی فیسبوک و سایر شبکههای اجتماعی که بخش کوچکی فضای بسیار گسترده اینترنت هستند. متا با انتشار بیانیهای اعلام کرده است که یک شرکت به تنهایی نمیتواند یک Metaverse را ایجاد کند. البته در کل میتوان گفت Metaverse برای توصیف یک پلتفرم که دارای معیارهای فوق الذکر است به کار میرود.
کاربرد متاورس چیست؟
ما در این مقاله بهصورت جستهوگریخته در مورد کاربردهای متاورس صحبت کردیم؛ اما اجازه دهید در این بخش مهمترین کاربردهای Metaverse در حوزههای مختلف را بهصورت ساده و خلاصه بیان کنیم.
پزشکی و سلامت
بهعنوانمثال با متاورس میتوان از طریق یک پیراهن یا هدست واقعیت مجازی افزوده آناتومی داخل بدن انسان را برای اهداف آموزشی به دانش آموزان و دانشجویان نمایش داد. همچنین میتوان برای شبیهسازی جراحیها و نمایش آنها به بیماران قبل از انجام عمل جراحی واقعی، از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده یا ترکیبی از هردو استفاده کرد.
علمی و آموزشی
افراد میتوانند برای برگزاری جلسات مجازی خود از متاورس بهرهمند شود و این فناوری محیطی را برای آنها فراهم میکند که با حضور در آن حتی برای چند لحظه هم که شده، تصور میکنند واقعاً در کنار یکدیگرند و میتوانند بدون هیچ گونه مشکلی با یکدیگر تعامل داشته باشند. در ضمن با کمک واقعیت افزوده و واقعیت مجازی میتوان هر مکان و فضایی را شبیهسازی کرد تا دانشآموزان و دانشجویان حضور خود در آن مکان را احساس کنند و حتی امکان برقراری ارتباط مستقیم آنها با شخصیتهای علمی و بحث با آنها را نیز فراهم کرد.
بازی و سرگرمی
اگر به دنیای بازی علاقهمند باشید، حتماً میدانید که غولهای بزرگ دنیای بازی یعنی مایکروسافت و سونی در حال ساخت و توسعه نسخه واقعیت مجازی نسخههای مختلف بازیهای محبوب و هیجانانگیز در ژانرهای مختلف مثل Call of Duty ،Resident Evil و Microsoft Flight Simulator هستند که تجربه فراگیر متفاوتی را برای گیمرها به ارمغان میآورند. واقعیت افزوده نیز به دنیای بازیسازی پا گذاشته است و بدون تردید بازی PokemonGo یکی از شاخصترین و جنجالیترین بازیهای واقعیت افزوده محسوب میشود.
واقعیت ترکیبی که در حقیقت ترکیبی از واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و دنیای واقعی است و بهنوعی کاملترین شکل متاورس محسوب میشود، در برخی بازیهای واقعیت مجازی مثل Audica و Beat Saber و Dead & Buried پیادهسازی شده است. ایجاد آواتارهای دیجیتالی شخصیتها و افراد واقعی در بازیها را نیز میتوان یکی از کاربردهای جالب متاورس در صنعت بازی دانست.
گردشگری
مسلماً تمام افراد علاقهمند به سفر و گردشگری، توانایی مالی، جسمی یا فرصت بازدید از تمام مکانهای موردعلاقه خود را ندارند؛ اما میتوانند با بهرهمندی از هدستهای واقعیت مجازی سفری مجازی به مقاصد مختلف داشته باشند یا با بهرهمندی از واقعیت افزوده بخشهایی از مکانهایی را که علاقهمند به بازدید از آنها هستند، در دنیای واقعی در کنار خود ببینند.
نظامی
از دیگر کاربردهای متاورس میتوان به استفاده از آن در حوزه نظامی برای تشخیص موقعیت مکانی سربازان خودی و نیروهای دشمن با استفاده از فناوری واقعیت افزوده و واقعیت مجازی از طریق فناوری Tactical Augmented Reality اشاره کرد.
فروش املاک
شبیهسازی مجازی خانه یا ملک با بهرهمندی از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده جهت نمایش چنین مکانهایی توسط مشاوران املاک به مشتریانشان نیز میتواند یکی از کاربردهای متاورس باشد. با این روش میتوان ماکتی مجازی از یک مکان تهیه کرد و بازدیدکننده میتواند جزئیات را کامل و با وضوح بالا ببیند.
تربیت نیروی انسانی ماهر
با استفاده از واقعیت مجازی میتوان آن دسته نیروهای انسانی را که قرار است در محیطهای کاری پرخطری مشغول به کار شوند، در محیطی شبیهسازیشده مشابه محل کار آینده خود آموزش داد تا احتمال وقوع حوادث آسیبزننده جبرانناپذیر به صفر یا حداقل به کمترین میزان ممکن برسد.
زمین متاورس چیست؟
زمین متاورس (Metaverse Land یا Metaverse Real state) تکهای از یک فضای دیجیتالی قابلخرید است که صاحبان میتوانند از آن برای اهداف مختلف استفاده کنند یا آن را تنها برای کسب سود در کوتاهمدت یا میانمدت بخرند. معمولاً افرادی که پروژه متاورس را به اشکال مختلفی تقسیم میکنند، پس از چند تکه کردن نقشه آن، زمینهای آن را بهصورت تکهتکه یا یکجا میفروشند. خریداران این زمینها معمولاً مبلغ آن را با استفاده از ارزهای دیجیتالی پرداخت میکنند؛ اما برخی از مالکان پولهای بدون پشتوانه را نیز میپذیرند. پولهای بدون پشتوانه به پولهایی گفته میشود که ذاتا ارزشی ندارند و تنها به دلیل پشتیبانی دولتهای مختلف یا قوانین ارزش پیدا کردهاند.
زمین متاورس محیط مجازی سهبعدی جذابی را ایجاد میکند که هم خریداران زمین و هم سایر بازدیدکنندگان میتوانند در فضای آن اکتشاف و ماجراجویی کنند. به دلیل اینکه این زمینهای دیجیتالی نوعی دارای دیجیتالی غیرقابلمعاوضه هستند و در آن واحد تنها به یک شخص تعلق دارند، اثبات ادعای مالکیت آن آسان است. مالکان این زمینها میتوانند آنها را در یک بازار ثانویه از طریق صرافیهای شخص ثالث بفروشند.
زمینهای خریداریشده میتوانند برای اهدافی مثل برگزاری رویدادها یا کنفرانسهای مجازی یا حتی ارائه تبلیغات استفاده شوند و حتی درصورتیکه زمین خود را در یک بازی Metaverse بخرید، میتوانید در آن بازی از یک سری امتیازات بهرهمند شوید. به دلیل اینکه زمینهای متاورس با رمزارزها قابل معامله هستند، برای خریدوفروش آنها به سراغ ارزهای دیجیتال بروید.
ارتباط ارزهای دیجیتال با متاورس چیست؟
اقتصاد دنیای متاورس و خریدوفروش در این دنیای مجازی عمدتاً بر پایه استفاده از رمزارزهای دیجیتالی و فناوری بلاکچین استوار است؛ بنابراین علاوه برای اینکه میتوانید زمین متاورس را با ارزهای دیجیتال خریداری کنید، میتوانید برای خرید سایر آیتمهای دیجیتالی نظیر آواتارها، لباس آواتارها و پویانمایی آنها، دکوراسیون دیجیتالی مثل آثار هنری دیجیتالی و هرگونه دارایی دیجیتالی دیگر و حتی حیوانات دیجیتالی نیز از رمزارز استفاده کنید.
به دلیل اینکه نسخههای مختلف Metaverse توسط گروه یا شرکتی خاص ساخته نمیشود و گروهها و شرکتهای مختلف نسخههای کاملاً متفاوتی از آن را ایجاد میکنند، یک فناوری غیرمتمرکز محسوب میشود و ارزهای دیجیتال نیز ارزهای غیرمتمرکزی هستند (برای استفاده از آنها نیاز به کسب مجوز از بانک نیست و این ارزها تحت سلطه و کنترل هیچ دولتی نیستند)؛ برای مبادله پول و ارزش در این دنیای مجازی بهترین گزینه ممکن هستند.
زمانی که در متاورس آیتمی را با ارز دیجیتال میخرید یا در ازای فروش آن ارز دیجیتال دریافت میکنید، مالکیت آن آیتم دیجیتالی در شبکه بلاکچین انتقال داده میشود. به بیان ساده بلاکچین پلی برای انتقال مالکیت آیتمهای دیجیتالی در داخل یک دنیای مجازی یا بین دو دنیای مجازی است.
آیا میتوان در متاورس کسب درآمد کرد؟
متاورس میتواند زمینه کسب درآمد در حوزههای مختلفی که امکان بهرهمندی از تواناییهای بالقوه این فناوری در آنها وجود دارد را بهراحتی فراهم کند. بهعنوانمثال شما میتوانید با خرید زمین Metaverse در کوتاهمدت یا حداکثر میانمدت سود قابلتوجهی را به دست آورید. حتی میتوان با دلالی و اجاره ملک در این فضای مجازی نیز درآمد خوبی به دست آورد. همچنین میتوانید با مدیریت بخشهای مختلف متاورس مثل سالنهای برگزاری کنسرتهای مجازی نیز کسب درآمد کنید. در ضمن شما میتوانید با فروش سایر داراییهای دیجیتال خود و تبدیل رمز ارز حاصل از فروش آنها به ارز رایج، درآمد بالایی را به دست بیاورید.
سایر حوزههایی که میتوان در آنها با بهرهمندی از تواناییهای بالقوه متاورس کسب درآمد کرد، شامل موارد زیر میشود:
مد
فعالان عرصه مد میتوانند با طراحی لباسهای مجازی یا آیتمهای مجازی مورداستفاده برای سفارشیسازی ظاهر آواتارها در قالب مجموعه NFTها، درآمد خوبی به دست آورند.
آموزش
پلتفرمهای آموزش مجازی و آنلاین میتوانند به بستر خوبی برای درآمدزایی تبدیل شوند؛ زیرا هر فردی از فضای آموزشی شخصیسازیشده بر اساس نیازهای خود و همچنین امکان بالا بودن میزان تعامل در چنین فضایی، استقبال میکند و حاضر است برای بهرهمندی از آن هزینه کند.
توجه ویژه به تواناییهای بالقوه متاورس در حوزه تجارت، گردشگری مجازی و بازی نیز میتواند درآمد سرشاری را به ارمغان بیاورد؛ زیرا هدستهای واقعیت مجازی و عینکهای واقعیت افزوده که استفاده از آنها برای کسب تجربه واقعی دنیای متاورس ضروری است، گجتهای گرانقیمتی محسوب میشوند و فروش آنها درآمد زیادی را به دنبال دارد.
ما چگونه میتوانیم از داراییهای خود در متاورس حفاظت کنیم؟
اغلب افراد متخصص معتقدند انافتیها بهترین راهحل برای این موضوع به شمار میروند. ارزهای قابل معاوضه یا حتی انافتی ها ماهیت پیچیدهای دارند؛ اما یکی از مهمترین خصوصیات آنها این است که روش مناسبی برای ثبت مالکیت یک کالای مجازی خاص محسوب به حساب میآیند.
ایجاد کالاهای مجازی و انتقال آنها در متاورس اهمیت بسیار زیادی دارد و بخش مهمی از متاورس را درگیر خود میکند. بنابراین انواع مختلف ارزهای غیر قابل معاوضه به صورت بالقوه میتوانند برای متاورس باشند. به بیان سادهتر چنانچه یک پیراهن مجازی در یکی از چند صد پلتفرم Metaverse بخرید، میتوانید آن را به صورت انافتی در بیاورید و از آن در سایر پلتفرمهای متاورس استفاده کنید.
بسیاری از طراحان اکنون در حال فروش آواتارهایی هستند که به انافتی تبدیل میشوند و گاهی اوقات هم این آواتارها را با مبالغ نجومی به فروش میرسانند چرا که معتقدند در آینده و در متاورس افراد به دنبال پیوستگی هویت خود هستند و ثابت بودن یک آواتار میتواند اهمیتی دوچندان داشته باشد.
آینده متاورس چیست؟
متاورس فناوری کاملاً نوپایی محسوب میشود و به دلیل برخورداری از تواناییهای بالقوه متعدد آینده روشنی دارد. در حال حاضر غولهای فناوری مثل متا و مایکروسافت توجه ویژهای به این فناوری دارند. از تصمیمات ویژه متا برای پیشرفت در حوزه متاورس در آینده میتوان به خرید شرکتهای تولیدکننده قطعات هدستهای واقعیت مجازی، شرکتهای نرمافزاری فعال در حوزه واقعیت مجازی و استودیوهای بازیسازی فعال در حوزه ساخت بازیهای واقعیت مجازی اشاره کرد. شرکت «ایمجین اپتیکس» (ImagineOptix) یکی از این شرکتها محسوب میشود.
متا شرکت «اسکیپ» (Scape) که در حوزه تبدیل ویدیو و عکس به نقشههای سهبعدی جهت استفاده از نقشهها در پتلفرمهای واقعیت افزوده فعالیت میکند، یکی دیگر از تصمیمات شاخص این شرکت برای پیشرفت در حوزه متاورس است.
مایکروسافت نیز با خرید شرکت اکتیویژن بلیزارد به قیمت ۶۸.۷ میلیارد دلار قصد دارد در زمینه استفاده از از قابلیتهای متاورس در حوزه بازیسازی پیشرفت کند و نسخههای واقعیت مجازی بازیهای محبوبی نظیر Call of Duty را تهیه کنند.
از سوی دیگر دو غول تراشهسازی یعنی اینتل و انویدیا ظاهراً به حوزه متاورس علاقهمند شدهاند و گسترش استفاده از متاورس به سود این شرکتها و سایر شرکتهای مطرح در زمینه تراشهسازی مثل سامسونگ است؛ زیرا پیشرفت Metaverse نیازمند بهرهمندی از تراشههای قدرتمند با قدرت پردازشی بالاست و استفاده از این فناوری به رشد صنعت تراشهسازی هم کمک میکند.
از میان محتملترین اتفاقات در آینده متاورس میتوان به ایجاد مراکز خرید متاورس اشاره کرد. در حال حاضر برندهای مطرح در حوزه پوشاک، کیف و کفش و سایر کالاهای مصرفی مشابه مثل نایکی، گوچی، بالینسیاگا و لویی ویتون در حال فروش لباسها و کیفهای الکترونیکی هستند.
در ضمن در آینده، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده مرزهای میان واقعیت و تخیل را در بازیهای هیجانانگیز برمیدارند یا حداقل این مرزها را کمرنگ میکنند تا تجربه بازی کاملاً متحول شود. همچنین متاورس میتواند در آینده نیاز به مکانهای فیزیکی برای آموزش و کار را تا میزان بسیار زیادی کاهش دهد و یا حتی چنین نیازی را برطرف کند.
چه چالشهایی پیش روی متاورس است؟
چالشهای متاورس میتواند در گذر زمان زیاد شوند، اما همین الان هم اگر نگاهی به این پلتفرم بیندازیم میبینیم که این چالشها کم نیستند. برای مثال تمامی پلتفرمها و شرکتها همگی باید از کدهای هم پشتیبانی کنند. به نوعی هر پلتفرمی که وارد متاورس میشود باید از تمامی خصوصیات، جزئیات، آیتمها، ویژگیها و هر چیزی که فکرش را بکنید پشتیبانی کند تا مثلا شما بتوانید با لباسی که مختص بازی فورتنایت است، وارد دنیای ماینکرفت شوید بی آن که مشکلی در نمایش یا کارکرد آن لباس به وجود آید.
با این حال انجام این کار در دنیایی که از نظر فنی و زیباشناختی با یکدیگر متفاوت هستند، امکان پذیر نیست. حتی اگر مشکلاتی مثل عدم پشتیبانی از فرمت را هم در نظر نگیریم، شی بسیار سادهای مثل مدل سه بعدی یک کلاه ممکن است روی سر یک کاراکتر شبه لوگویی در بازی روبلاکس خوب به نظر برسد، اما مطمئناً برای یک آواتار پیکسلی در ماینکرفت مناسب نباشد. همچنین ممکن است یک فضای مجازی از قابلیتهایی مثل پخش موسیقی پشتیبانی کند و فضای دیگر اصلاً از این قابلیت پشتیبانی نکند.
چنین دنیایی که ما آزادانه در آن سفر کنیم و تمامی خصوصیات آواتار خود را میان فضایهای مختلف متاورس حفظ کنیم، جذاب است اما بدون تردید طراحی آیتمها به اشکال مختلف کار دشواری است و برخی از طراحیها ارزش صرف هزینه را ندارند. شما کافیست است حجم کدی که برای پشتیابنی این دنیاها از هم لازم است را تصور کنید یا حتی به فضای ذخیرهسازی آن فکر کنید تا متوجه چالشها آن بشوید.
یکی دیگر از چالشهای متاورس و ضعفهای نسبت به اینترت این است که در اینترنت فعلی نیازی به خرید و استفاده از از کامپیوترها کنسولهای بازی و هدستهای واقعیت مجازی گرانقیمت با قابلیت پشتیبانی از محیط مجازی با جزئیات فراوان نیست. این را هم در نظر بگیرید که ممکن است افرادی دارای مشکلات حرکتی یا اینترنت ضعیف باشند که در حرکت دادن آواتارها در اطراف یک محیط سهبعدی که به صورت لحظهای پردازش میشود به مشکل بر بخورند.
همچنین افراد نابینا و کم بینا هم ممکن است در هنگام حضور در متاورس با مشکل مواجه شوند؛ زیرا نرم افزارهای صفحه خوان به آنها کمک میکند متون وب سایتها را به راحتی بخوانند، اما گشت و گذار در فضایی مبتنی برتصویر برای چنین افرادی دشوار است؛ البته متخصصان میتوانند مشکلات مرتبط با حضور چنین افرادی در متاورسها و بهرهمندی از آنها را کمتر کنند؛ اما برطرف کردن مشکلات یا حداقل کاهش آنها، زمان زیادی میطلبد و در کوتاه مدت امکان پذیر نیست.
هزینه راهاندازی متاورس نیر میتواند چالشی بزرگ باشد. در حال حاظر بسیاری از این کمپانیها به کمک تبلیغات سرپا هستند. حال دنیایی را تصور کنید که برای وارد شدن به یک فضای مجازی مانند لباس فروشی آنلاین، باید تبلیغی یک دقیقهای را تماشا کنید. این را تعمیم بدهید به کوکیها، تبلیغات پاپ آپ و هزاران نوع دیگر از تبلیغاتی که اکنون در اینترنت میبینیم.
آیا متاورس میتواند جایگزین اینترنت شود؟
مارک زاکربرگ، متاورس را توصیفی از اینترنت میداند و معتقد است این فناوری نسخه ارتقا یافته از اینترنت محسوب میشود که کاربران در آن میتوانند تجربهای متفاوت نسبت به تجربه کار با اپلیکیشنهای دوبعدی و صفحات وب داشته باشند. سونی هم نظر مشابهی دارد و این کمپانی هم متاورس را نوعی زمین بازی آنلاین میداند که کاربرانش میتوانند همراه با دوستان خود از انجام بازیهای چند نفرهای مثل فورتنایت و یا تماشای فیلم و سریالی در نتفلیکس و سایر پلتفرمهای استریم ویدیو مشابه لذت ببرند؛ بنابراین اگر به Metaverse به عنوان فضایی برای بازی کردن، تماشای فیلم و خرید آیتمهای مجازی نگاه کنیم، میبینیم که چنین فضایی شباهت زیادی به اینترنت دارد.
البته این را در نظر بگیرید که یکی از مزایای اصلی Metaverse القای حسی جدید به کاربر است. به عبارت دیگر متاورس این حس را به شما القا میکند که در یک فضا حضور فیزیکی دارید و میتوانید با سایر افراد ارتباط و تعامل برقرار کنید؛ مثلاً چنانچه با همکاران خود در یک متاورس حضور داشته باشید، میتوانید در سرویسی مثل Spatial و Facebook Horizon دور یک میز مجازی در کنار یکدیگر جمع شوید. مطمئناً حضور مجازی در چنین فضایی بهتر از مشاهده کردن افراد در پنجرههای کوچک ایجاد شده در کنار یکدیگر در مانیتور است.
اما برای این که یک متاورس بتواند جایگزین اینترنت شود، باید بخشهای جدیدی را به آن اضافه کنید. به عنوان مثال ایجاد یک اتاق پروو مجازی در متاورس باعث میشود بتوانید در چنین فضایی ظاهر خود با لباسهای مختلف به راحتی برانداز کنید، مطمئناً این کار نیازمند ایجاد یک فروشگاه مجازی کامل نیست و تنها کافی است بین مدلهای دوبعدی و سه بعدی سوییچ شود.
اگر بخواهیم اینترنت و متاورس را خیلی ساده با یکدیگر مقایسه کنیم، میتوانیم به اینترنت همراه اشاره کنیم. اگرچه اینترنت همراه باعث ایجاد یک سری سرویس مبتنی بر اپلیکیشن شده یا حتی جایگزینی برای وبسایتهای قدیمی با قالب دسکتاپ ایجاد کرده، اما به طور کامل باعث منسوخ شدن سایتهای مختص دسکتاپ نشده است.